دلایل یاتاقان زدن خودرو چیست؟

یاتاقان یکی از قطعات فرعی سیستم پیشرانه خودرو به‌شمار می‌رود که وقتی آسیب ببیند هزینه‌ای سنگین روی دست شما می گذارد. یاتاقان زدن موتور ازجمله عیوب مهم و پر اهمیتی است که در صورت عدم توجه و رفع به موقع آن، می‌تواند خسارات سنگینی به دنبال داشته باشد. گاهی اوقات میزان آسیب به حدی است که پیشرانه از کار افتاده و دیگر روشن نمی‌شود؛ در چنین مواقعی کار از کار گذشته و بایستی موتور خودرو به طور کامل باز شده و از نو سر هم‌بندی گردد. پس بهتر است اطلاعاتی در مورد این مشکل داشته باشید تا هم دلایل آن را بدانید و از هزینه های اضافی جلوگیری شود. در صورتی که خودرو ژاپنی شما به مشکل جدی برخورده و احتمال می دهید که یاتاقان زده می توانید آن را به تعمیرگاه خودرو ژاپنی (تعمیرگاه ایران ژاپن) بسپارید تا در اولین فرصت اقدام به رفع مشکل کنند.

یاتاقان زدن خودرو چیست؟

وقتی دو قطعه مکانیکی در تماس با یکدیگر حرکت می‌کنند، اصطکاک زیادی بین آن‌ها ایجاد می‌شود. اگر راه چاره‌ای برای این موضوع اندیشیده نشود، قطعات خیلی سریع آسیب می‌بینند. یاتاقان قطعه‌ای است که برای کاهش میزان اصطکاک قطعات مکانیکی دوار در کنار هم استفاده می‌شود. ساختمان یاتاقان از دو صفحه نیم دایره‌ای تشکیل می‌شود که روی آن بابیت قرار می‌گیرد. بابیت آلیاژی از فلزات نرم است که امکان لغزش یا حرکت دوار قطعات متصل به یاتاقان را فراهم می‌کند. انتخاب آلیاژ مناسب در طراحی بابیت، نقش تعیین کننده‌ای در دوام و پایداری این قطعه در موتور دارد. یاتاقان به قطعه‌ای در موتور گفته می‌شود که بین میل لنگ و دسته پیستون قرار دارد چون این قطعات با یک دیگر به صورت چرخشی درگیر هستند یاتاقان بین آنها قرار می‌گیرد و از اصطکاک میان آنها جلوگیری می‌کند. اگر دمای یاتاقان‌ها بیش از حد بالا رود دیگر قادر به انجام وظیفه نیستند و نمی‌توانند از اصطکاک بین قطعات جلوگیری کنند و خودرو یاتاقان خواهد زد.

بخوانید: معایب نیسان مورانو 2008

 

علل های یاتاقان زدن خودرو

• استفاده از روغن‌های نامرغوب

استفاده از روغن‌ موتور بی کیفیت و تعویض دیر هنگام آن سبب می‌شود که جرم روغن رسوب کند و در اثر کار کردن جرم روغن به قطعات نفوز می‌کند و باعث جرم گرفتگی قطعات موتور می‌شود. هنگامی که در روغن کاری قطعات موتور اختلال ایجاد شود، قطعات نمی‌توانند به درستی کار کنند و روغن کاری یاتاقان‌ها به شکل صحیح انجام نمی‌شود در نتیجه یاتاقان‌ها در شرایط نامناسبی قرار می‌گیرند و ممکن است نتوانند به درستی عمل کنند.

• بالا رفتن دمای موتور

دمای موتور می تواند به دلیل بی آب ماندن موتور و درست کار نکردن فن بالا رود. یاتاقان‌ها وقتی زیاد گرم شوند به درستی عمل نمی‌کنند و همین امر ممکن است سبب یاتاقان زدن موتور خودرو شود.

• فرسودگی قطعات

یکی دیگر از دلایل یاتاقان موتور می‌تواند به دلیل عمر بالای یاتاقان‌ها باشد. معیوب بودن و شکستن آنها سبب می‌شود که وضیفه خود را به درستی انجام ندهند و باعث اختلال در کار کرد موتور شوند.

• خراب شدن پمپ روغن

خیلی وقت‌ها ممکن است که شما کار تعویض روغن را در زمان‌های لازم انجام دهید و از روغن با کیفیت نیز استفاده کنید اما اتفاقی مانند خرابی پمپ آن باعث شود که روغن کاری قطعات به درستی انجام نگیرد.

•  رانندگی غیر معمول

هنگام رانندگی باید مراقب باشید که دور موتور بالا نرود. رانندگی هیجانی و گاز دادن زیاد سبب فشار به موتور می‌شود و هر کدام از قطعات موتور این فشار را تحمل می‌کنند. بالا رفتن چند باره دور موتور در زمان‌های متفاوت به قطعات آن آسیب می‌زند و سبب از بین رفتن آنها می‌شود.

• لق بودن شاتون

کلیک کنید: تعمیرگاه نیسان تیانا در کرج

شاتون قطعه ای فلزی است که رابط میان میل لنگ و پیستون می‌باشد، این قطعه در یک طرف دارای سر تو خالی و در طرف دیگر دارای سر گرد مانند و برجسته است، حال شل بودن اتصال این قطعه در جای خود که معمولا به دلیل بد بسته شدن اجزای موتور، فرسوده شدن خود قطعه و یا حتی تصادفات شدید پیش می‌آید در نهایت سبب بروز ایراد در عملکرد یاتاقان شده و ماشین به اصطلاح یاتاقان می‌زند.

به طور کلی هر عاملی که باعث شود روغن با شدت و مقدار کافی به یاتاقان‌ ها نرسد، می‌تواند موجب آسیب رسیدن به یاتاقان‌ های موتور گردد.
از جمله باید به عواملی همچون: خرابی پمپ روغن، کثیفی بیش از حد روغن موتور و فیلتر آن، وجود ناخالصی در روغن، آب و روغن قاطی کردن ناشی از سوختن واشر سرسیلندر یا هر دلیل دیگر، کمبود میزان روغن پیشرانه و… اشاره کرد. همچنین هرگاه دمای کارکرد موتور بیش از حد افزایش یافته و این ازدیاد حرارت سریعا برطرف نگردد، نهایتا افزایش گرما منجر به انبساط حجمی بیش از حد میل لنگ و یاتاقان‌ ها شده و فضای خالی میان آنها که بایستی توسط لایه باریک روغن پر شود، از بین خواهد رفت. بنابراین میل لنگ نمی‌تواند طبق روال همیشگی به حرکت دورانی خود ادامه دهد و این مسئله در نهایت پیشرانه را از کار خواهد انداخت.

 

نشانه‌های یاتاقان زدن خودرو چیست؟

• شنیدن صدای برخورد دو قطعه فلزی به یکدیگر از موتور

از رایج ترین علائم یاتاقان زدن ماشین میتوان به شنیدن صدای یاتاقان از موتور اشاره کرد. زمانی که خودرو یاتاقان زده وقتی به صدای موتور گوش میدهید متوجه صدایی شبیه به برخورد دو قطعه فلزی به یکدیگر خواهید بود. این صدا بصورت مداوم و منظم به گوش می رسد و با بالا بردن دور موتور سرعت تکرار آن نیز افزایش پیدا خواهد کرد. در این شراید به هیچ وجه نباید به خودرو فشار بیاوردی و در سریع ترین زمان ممکن اقدام به رفع مشکل کنید. شنیدن صدای یاتاقان مثل اعلام اخطاری است که در صورت عدم رسیدگی به آن باعث بوجود آمدن خرابی های بسیار جدی و هزینه بر خواهد شد.

• کم شدن قدرت موتور

  یکی دیگر از علائم یاتاقان زدن ماشین، کاهش چشمگیر قدرت موتور است که در هنگام رانندگی و با فشردن پدال گاز متوجه آن می‌شوید. به دلیل اینکه یاتاقان ها وظیفه خود را به خوبی انجام نمیدهند، اصطکاک افزایش یافته و بدیهی است که به همین دلیل قدرت موتور افت چشمگیری خواهد داشت. با فشار آوردن به خودرو در این شرایط تنها باعث بدتر شدن خرابی خواهید شد.

• قفل شدن موتور ماشین

  یکی دیگر از علائم یاتاقان زدن خوردو، قفل شدن موتور است. قفل شدن موتور ماشین به این معنی است که قطعات داخل موتور دیگر حرکت نکرده و عملا موتور روشن نمیشود. این اتفاق در شرایطی رخ میدهد که یاتاقان ها به هر دلیل دیگر نمیتوانند حتی بصورت ناقص وظیفه خود را انجام دهند. لذا شاتون ها و میل لنگ به یکدیگر برخورد کرده و دیگر تکان نمیخورند. در این شرایط باید ماشین را با خودرو بر به تعمیرگاه ببرید.

خوب است بدانید: دلایل کم شدن آب رادیاتور

• روشن شدن چراغ روغن

  دلایل روشن شدن چراغ روغن میتواند بسیار متنوع باشد اما در شرایط خاصی نشان دهنده یاتاقان زدن ماشین است. هنگامی که موتور یاتاقان می‌زند، مقدار بسیار زیادی براده آهن تولید می‌شود، این براده ها در کارتل جمع شده و در نهایت باعث گرفتگی فیلتر روغن می‌شوند. در نتیجه به دلیل گرفتگی فیلتر روغن به اویل پمپ فشار آمده و گردش روغن به درستی صورت نمیگیرد لذا در این مواقع هم چراغ روغن روشن می شود.
  توجه داشته باشید در برخی خودرو ها روشن شدن چراغ روغن به دلیل یاتاقان زدن میتواند باعث روشن شدن چراغ چک نیز شود.

سخن پایانی

با توجه به علائم ذکر شده درباره یاتاقان زدن خودرو، در صورتی که با هر یک از علائم و موارد گفته شده مواجه شدید، بهتر است زودتر با مکانیک خود ارتباط گرفته و تا مشکل های بیشتری برای خودرو ایجاد نشده، برای رفع آن اقدام کنید. در پایان توصیه می‌کنیم به منظور جلوگیری از بروز عیب در عملکرد یاتاقان‌ها، از روغن استاندارد در پیشرانه استفاده کرده و طی بازه‌های زمانی معین و حتی پیش از موعد نسبت به تعویض آن اقدام کنید. همچنین سعی کنید ضمن وارد نیاوردن فشار بیش از حد به موتور، همواره نسبت به عملکرد صحیح مجموعه سیستم خنک کننده و ترموستات و نیز کافی بودن میزان مایع روانکار و خنک کننده در پیشرانه اطمینان حاصل فرمایید.